Evenementen

De Stichting Erfgoed Eisden organiseert regelmatig acties en evenementen.

Dit evenement vindt plaats in het Casino en aan het Mijnwerkers monument aan het Kerkplein in Eisden Tuinwijk.

Op 8 maart 1984 rond 16:00 uur stierven 7 mijnwerkers , vier Turkse, één Italiaanse en één Belgische samen met hun Belgische ploegbaas, op 700 meter diepte in de mijn. De oorzaak was een ontploffing van het gevreesde mijngas. Door een defect aan de luchtcirculatie ter hoogte van hun werkplek had zich mijngas kunnen ophopen. Een kleine vonk zorgde voor de dodelijke explosie.

Vrijdag 8 maart 2024, precies 40 jaar geleden, wordt deze mijnramp herdacht.

Bekijk hieronder de getuigenissen, van een overlevende van deze mijnramp samen met een Turkse koempel.

Opm: gebruik de rode afspeelpijl als u op deze website wilt blijven.

TVL 2015

Nog enkele foto’s uit die periode.

Een eeuwenoude volkse traditie op Aswoensdag aan de Sint Willibroduskerk in Eisdendorp.

Voor diegene die het niet meer weten:

Pèèrdskuetele Pier is een traditie die meer dan een eeuw geleden zijn oorsprong vond in een overeenkomst tussen boer Pier Ramakers en de Kerkfabriek van de Eisdense Sint Willibrordusparochie. Pier Ramakers pachtte het Kerkelandje van de kerkfabriek. Een akkertje te klein om er pacht voor te eisen. Men vroeg de pachter dan ook als enige jaarlijkse vergoeding, de kinderen van het dorp die hem, op Aswoensdag, hun askruisje op het voorhoofd konden tonen, een krentenbroodje te schenken “”ter grootte van ene paardenkeutel”. Pier Ramakers zat op Aswoensdag achter de poort op de binnenkoer van zijn erf met een mand vol krentenbroodjes.

Verjaardag Stichting Erfgoed Eisden

28 dec 1983 —> 28 dec 2023

Hieronder de gelegenheid tekst uit het tijdschrift EISDEN Jaargang 40 – nr 4

door Jan Kohlbacher
(tevens mede stichter)

Sedert de oprichting van de Stichting Erfgoed Eisden (toen nog de Geschied- en Heemkundige Kring Eisden) hebben enkele generaties medewerkers de lokale, regionale en sociaal-historische geschiedenis van Eisden, en bij uitbreiding van Leut Meeswijk en het hele Maasland, in kaart en aan de man gebracht.

Dat gebeurde op velerlei domeinen: het redden en archiveren van kleine en grote verzamelingen documentatie en foto’s, het bestuderen en publiceren ervan in het tijdschrift EISDEN, in bijzondere uitgaven en in artikels voor vele overkoepelende geschiedkundige uitgaven. Ontelbare wetenschappers en studenten raadpleegden inmiddels dit Archief- en Documentatiecentrum.

Daarnaast was er de oprichting van Het Museum van de Mijnwerkerswoning, onlangs uitgebreid met het Speel-, Leef- en Leermuseum voor kinderen. Een belangrijke trekpleister, vooral ook voor de plaatselijke jeugd, om kennis te maken met het pittige verhaal van de migratie van hun (groot-)ouders naar Eisden. Daaruit groeide al heel vroeg een Gidsenwerking, met rondleidingen in de musea, de tuinwijk, de mijnsite.

Ten behoeve van de werking van beide musea groeide ook een grote verzameling aan Roerend Erfgoed, vele voorwerpen met een soms mooie, vaak beladen geschiedenis, die niet enkel in die musea, maar ook tijdens ontelbare tentoonstellingen het publiek wegwijs maakten in het dagdagelijkse leven in het verre en recente verleden.

Aan de vooravond van het jaar 2024 past het om dankbaar terug te denken aan al die vrijwilligers, medewerkers, bestuursleden, redactieleden, fotografen, gidsen, handen-uit-de-mouwen-stekers met spade, stofdoek, penseel en laptop. Dank aan al die warme mensen die dit tot heden allemaal mogelijk maakten.

za 9 september 2023 van 14 tot 20 uur

Kom naar het Koninginnenpark kennismaken met verschillende verenigingen die zich voorstellen.

Naast eten en drinken is er dans, muziek, scouts, enz.

GRATIS INKOM

Stichting Erfgoed Eisden en Tuinwijk 2020 staan er ook met hun eigen stand.

Bij onze stand kan je koopjes doen van historische boeken en publicaties die we nog op voorraad hebben.

Ook dit jaar zorgt ECRU-Mijnerfgoed voor een mooie herinnering voor de deelnemers aan de Open Monumentendag. De bezoekers aan de infostand van de Stichting Erfgoed Eisden, op zaterdag 9 september en de deelnemers, op zondag 10 september, op Open Monumentendag, aan de rondleidingen in de Sint Barbarakerk van de partij zijn of de toren van deze kerk bezoeken, kunnen een dergelijke dubbele zichtkaart als herinnering meenemen.

De mooie dubbele zichtkaart van ECRU-Mijnerfgoed met ludieke informatie over dit indrukwekkende Eisdense monument.

In onze groene Tuinwijk zal ter gelegenheid van Open Monumentendag, de Sint Barbarakerk, het grootste en imposantste overblijfsel van ons mijnverleden, open gesteld worden voor het publiek. Ook de toren zal toegankelijk zijn.

Zie ook Portaal Openmonumenten dag

Gebouwd tussen 1934 en 1936 is deze parochiekerk wel het meest imposante monument in de hele Maaskant. Met zijn 54 m hoge toren overheerst hij het hele gebied en is het ook het hoogste uitkijkpunt voor een grandioos panorama op de Maasvallei.

Middels prestigearchitectuur wilde de mijnmaatschappij een beeld oproepen van voorspoed, macht en aanzien en zo het imago van de kolenmijn verbeteren.

In die periode was ook de macht van de katholieke kerk nog zeer groot. De parochiekerk moest voldoende ruimte bieden zodat elke inwoner op zondag de erediensten kon bijwonen. Maar ook verschillende mijlpalen in een katholieke beleving vonden plaats in de kerk. Denk aan doopsel, communie, vormsel, huwelijk en begrafenis. Tijdens de vele katholieke feestdagen was de parochiekerk ook een ontmoetingsplaats van de multiculturele tuinwijk bewoners.

Onze gidsen organiseren de rondleidingen in de Kerk.
Gelijktijdig zal Tuinwijk2020 alles in goede banen leiden voor een bezoek aan de kerktoren.

Ter gelegenheid van deze dag zorgt ECRU Erfgoed voor een mooie serie postkaarten
ontdek jij de imposante Sint-Barbarakerk?

Als voorbereiding kun je onze webpagina over de Sint Barbara kerk bezoeken.

Zondag 10 sep 2023
Rondleiding met gids in de kerk.

10:00 – 12:00
14:00 – 16:00
16:00 – 18:00
Vooraf reserveren is verplicht
Het startpunt van de rondleiding is bij
het monument “De koolputters”

Kerktoren bezoek

Dezelfde uur tijden maar bezoek is doorlopend.
Vrije toegang geen reservering

Reservering Rondleidingen

Rik Cops

Secretaris

Gidsen- en  Archief planning bezoekersregeling
Tel. nr.: 089 760 007
OF
info@erfgoedeisden.be



Vanaf 15/10/2022 was deze tentoonstelling in het Cultureel Centrum zeer succesvol en werd daarom meerdere keren verlengd. 16/06/2023 was de laatste bezoekdag. Maar omdat de foto collectie zo uniek en waardevol was heeft onze stichting besloten om deze tentoonstelling een 2de leven te geven.

Met instemming van Luc Vanderputte, voorzitter van de kerkfabriek Eisden-Tuinwijk is de tentoonstelling terug opgebouwd in de winterkapel van de Sint Barbarakerk. Daar kan ze op afspraak en bij geleidde bezoeken bezichtigd worden. Tijdens Open Monumentendag op 10 sept zal 100 jaar Charbonnage in de winterkapel weer tentoongesteld worden.

Nadat het Erfgoeddag-weekeinde een grote publieke belangstelling kreeg, volgden nadien (Do 27april) de kinderen van de Basisschool De Griffel van Eisden Tuinwijk. Ze brachten geleide bezoeken aan de voorstelling en expo “TREKKRACHT” in de Winterkapel van de Sint Barbarakerk.

De derde, vierde en vijfde leerjaren, meer dan 70 leerlingen, konden samen met hun leerkrachten een filmpje bekijken met oude beelden van trekdieren. Beelden die zich voor hen in een oud landschap en oude dorpsgezichten en straatbeelden afspeelden.

Bekijk het filmpje in dit bericht: erfgoeddag-22-en-23-april-2023
Gebruik daarna de terugkeerpijl links bovenaan om hieronder verder te lezen.

Op de tafels konden ze de originele opstellen lezen en bekijken die door hun grootouders of overgrootouders geschreven zijn toen die zelf in de basisschool zaten. Er werd toen soms heel anders met dieren omgegaan.

De vele vragen die deze leerlingen stelden getuigden van de belangstelling die, ook bij hen opgewekt werd, voor deze aparte brok verleden van hun grootouders en overgrootouders.

ECRU Erfgoed, de initiatiefnemer van deze erfgoeddag, heeft dit geleide bezoek bijgewoond. Alle foto’s in dit artikel zijn door ECRU gemaakt en ter beschikking gesteld voor deze publicatie.

Foto’s ECRU Erfgoed

Thema “Beestig”

Hoe de mens in het verleden de trekkracht van dieren heeft gebruikt?

Er waren zowel in Eisden dorp (Sint Willibrordus kerk) alsook in Eisden cité (Sint Barbarakerk) identieke tentoonstellingen ingericht. Op beide locaties werd er op een groot scherm continu een videomontage afgespeeld met beelden van lastdieren zoals die in het verleden en soms nog in het heden door diverse beroepsgroepen of tijdens evenementen werden ingezet.

Opstellen uit de lagere school in de jaren ’30 over dieren.

Maar de bezoekers konden ook op enkele tafels, originele opstellen over dieren, bewonderen die in de dertiger jaren door lagere school kinderen zowel in Eisden dorp als in Eisden cité geschreven zijn. Het zijn stuk voor stuk getuigenissen dat er in die tijd nog veel aandacht aan schoonschrift en tekenen werd besteed.

Hier onder kan je de filmmontage bekijken die op de videoschermen tijdens de tentoonstelling werden afgespeeld.

Gedurende de 2 erfgoeddagen hebben in totaal 290 personen de 2 tentoonstellingen bezocht.

‘Trekkracht’ over trekdieren en oude kinderopstellen

Paarden, ezels, honden…: verschillende dieren werden vroeger als trekdier gebruikt, en dat is ook vastgelegd op foto of video. Kom deze histories beelden ontdekken op 2 locaties.
Gelijktijdig kun je er ook oude opstellen met tekeningen over dieren van schoolkinderen uit de jaren ’30 bewonderen alsook oude schoolprenten van dieren.

Waar?
Op twee locaties:

Sint-Willibrorduskerk Vrijthof, Eisdendorp.
Wanneer?
ZATERDAG 22 april van 10-12 en van 14 -18 uur en
ZONDAG 23 april van 13 – 18 uur

Tuinwijk Sint-Barbarakerk,winterkapel Kastanjelaan
Wanneer?
ZATERDAG 22 april en ZONDAG 23 april
telkens van 10 – 12 uur en van 14 – 18 uur
Tevens zal ook de kerktoren toegankelijk zijn (vanaf 6 jaar).

LET OP :
IN HET ECRU KRANTJE ZIJN NIET DE JUISTE OPENINGSTIJDEN VERMELD!

Organisatie:

Stichting Erfgoed Eisden

22 februari Aswoensdag om 14 uur na de Aswoensdag mis werden naar aloude traditie de krentenbroodjes “Pèèrdskeutele” uitgedeeld aan de aanwezigen die tijdens de dienst een assenkruisje hadden ontvangen.

Pèèrdskutele Pier was een Eisdense figuur die na de Aswoensdagmis buiten aan de kerkdeur, de “pèèrdskeutel” uitdeelde aan de kerkgangers. Ooit was dit de pacht voor het Kerkelandje dat hij mocht gebruiken. Zijn naam was Pier Ramakers en hij moest in ruil voor een jaarlijkse pacht de kinderen die hun askruisje konden laten zien een krentenbroodje schenken, “so groot al eenen pèèrdskeutel”. Daarna begon de veertig dagen vastenperiode volgens het christelijk geloof.

Jaarlijks wordt St. Barbara gevierd in de Mijncité van Eisden. Deze viering begint met een herdenkingsmis voor de overleden mijnwerkers in de St. Barbara kerk van de Tuinwijk. Dit jaar werd Vaderlands dichter Mustafa Kör uitgenodigd om zijn gedicht “Mijnvrouwen” voor te dragen tijdens de misviering.

Op voorstel van Tuinwijk2020, Stichting ErfgoedEisden en de Mijnwerkers-Brancardiers kreeg Mustafa Kör, Dichter des Vaderlands de opdracht om een gedicht te schrijven als hulde aan de mijnwerkersvrouw

Hieronder kunt u het gedicht, voorgedragen door Mustafa Kör, (her) beluisteren. Dit is opgenomen in het Museum van de mijnwerkerswoning na de misviering. Mustafa zelf is een mijnwerkerszoon opgegroeid in Opgrimbie. Dus hij heeft het mijnwerkers bestaan van dichtbij ervaren. Meer info over Mustafa Kör vind je met deze link.

Het standbeeld van de mijnwerkersvrouw

Ter info de sculptuur van de mijnwerkersvrouw is in 2013 ingehuldigd als waardering voor de rol en de inzet van de vrouwen in mijnwerkersgezinnen. Voor meer duiding bekijk het filmpje hieronder. Het beeld staat tentoongesteld in het Cultureel Centrum. Lang is er naar een geschikte plaats gezocht voor dit standbeeld. Uiteindelijk zou het het opgesteld worden tijdens de geplande vernieuwing van het bezoekerscentrum aan de schachtbok van de mijn (vlak achter het Terhills Hotel).

Meer weten over Sofie Muller klik hier (onder het menu punt “Work” vind je ook de mijnwerkersvrouw.)

In het Cultureel Centrum Maasmechelen kan men een collectie van St Barbara beelden en medailles bezichtigen. Op een scherm tussen de beelden verklaart Jan Kohlbacher in een infofilmpje het leven en de betekenis van deze populaire patrones voor de gevaarlijke beroepen.

Naast de tentoonstelling van 100 jaar Charbonnage kan men ook een selectie van Sint Barbara beelden en medaillons bezichtigen uit de indrukwekkende persoonlijke verzameling van Jackie Martens (penningmeester van onze stichting). Trouwens ook op het scherm tussen de uitleg van Jan Kohlbacher kan men delen van deze collectie zien. Jackie is al in sinds zijn jeugd begeesterd door het verhaal van deze patrones. Zo begon hij als kind al voorwerpen met beeltenissen van St Barbara te verzamelen. Overal waar hij kwam, in binnen- en buitenland ging hij op zoek naar St Barbara. Aangezien deze patrones over de hele wereld zeer populair is, kwam hij zelden zonder zijn St Barbara thuis.

Hier onder kun je het infofilmpje (met Jan Kohlbacher) bekijken wat ook op de tentoonstelling getoond wordt. Het filmpje op de tentoonstelling is recht opstaand (zoals bij een smartphone) . Dit is de liggende versie (zoals bij TV-of computerscherm).

Foto’s en video Robert Szostek

Tentoonstelling (verlengd tot 15 mei)

de mijn van Eisden in beelden

100 jaar geleden – op 7 september 1922 – ging de mijn van Eisden officieel in
productie. Daarom zetten Tuinwijk2020 en de Stichting Erfgoed Eisden (SEE)
de mijn dit najaar in de spots met eerder al de muurschildering aan het
kerkplein. Zaterdag bent u welkom op de opening van een fototentoonstel­
ling in het cultuurcentrum.
Archivaris Jan Kohlbacher, tentoonstellingsmaker Mare Milissen en hun team
putten uit het omvangrijke beeldarchief van de SEE om de bezoekers een
beklijvend beeld te geven van de mijn in de 64 jaar dat ze operationeel was:
zowel van de bovengrond, van het kanaal tot en met de terrils, als van het
echte mijnwerk in de ondergrond op dieptes tot 780 meter. Ook de vijftien
jaar van opbouw tussen 1907 en 1922, en de herbestemming van de mijnsite
na de sluiting in 1987 komen aan bod

TENTOONSTELLINGSPERIODE
Maandag 17 oktober 2022 – Zaterdag 15 mei 2023

OPENINGSUREN
maandag tot vrijdag van 10 tot 12 uur en van 13 tot 20 uur
zaterdag van 8 tot 12 uur
gesloten op zondag en op 1, 2, 11, en 15 november

ORGANISATIE
Tuinwijk2020 en de Stichting Erfgoed Eisden
i.s.m. Cultuurcentrum, de Dienst Erfgoed & Cultuur en
de Gemeente Maasmechelen.

fotoboek 100 jaar charbonnage

Ter gelegenheid van dit evenement is er voor de liefhebbers ook een prachtig fotoboek samengesteld.

Meer info over de prijs en waar je het kunt kopen vind je met deze link

Met 11 nov om 11uur, de start van carnaval, in het zicht,
start in het CC Maasmechelen de expo: Alaaf –  carnaval.

Tentoonstellingsmaker Marc Milissen creëert een boeiende expo, die je laat kennismaken met carnaval als een belangrijk onderdeel van de Maaslandse identiteit. Alaaf bekijkt carnaval door drie veelkleurige maskers: carnaval in de wereld i.s.m. de Academie Beeldende Kunsten Maasmechelen, een kunstluik met morbide en absurdistisch werk van de internationaal gerenommeerde Nederlandse kunstenaar Folkert de Jong en ten slotte zoomt het feestmasker in op het gezicht van carnaval in Maasmechelen.

i.s.m. Dienst Erfgoed, de Maasmechelse carnavalsverenigingen en Gallery Sofie Van de Velde

Opening: zondag 25 september 2022 om 17u

Expoperiode: zondag 25 september t.e.m. zaterdag 12 november 2022

Openingsdagen en -uren: ma t/m vr: van 10 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur, za van 9 tot 12 uur. Gesloten op zon- en feestdagen. De openingsuren kunnen afwijken. Raadpleeg onze website voor je bezoek.

Gratis activiteit

Enkele sfeerbeelden van dit evenement.

De tentoonstelling ALAAF bestond uit drie luiken:
Luik1: Eigentijdse beeldend kunstenaar Folkert de Jong
Luik2: De karnavalstoet volgens leerlingen kunstacademie Maasmechelen.
Luik3: De Grote Stoet met medewerking van de Maasmechelse karnavals verenigingen

Receptie en opening

Luik 1: Folkert de Jong.

Een eigentijdse beeldende kunstenaar. Zijn bizarre creaties doen aan karnaval denken maar is die vrolijkheid wel echt?

Luik 2: Een academische karnavalstoet.

Deze stoet is door de leerlingen van de kunstacademie Maasmechelen gecreëerd compleet met maskers op de kop en toeschouwers tegen de wanden.

Luik 3: De grote mensen stoet

Deze tentoonstelling is met medewerking van de Maasmechelse karnavals verenigingen tot stand gekomen. Het stelt een grote stoet voor die steeds begint met de statige reuzen en daarna volgen de grote en kleine karnavalswagens bemand met carnavalszotten van vroeger en nu en van heinde en ver.

Foto’s Robert Szostek

Op 7 september 1922 zijn voor het eerst steenkolen uit de kolenmijn van Eisden vertrokken naar een klant...

Daarom staat deze open monumentendag ook in het teken van dit evenement nu exact 100 jaar geleden. Vergeet zeker niet onze nieuwe trekpleister aan het kerkplein te bezichtigen. De indrukwekkende muurschildering ter ere van de mijnwerkers op de muur van basisschool De Griffel tegenover de mijnkathedraal.

100 jaar later illustreert het Museum van de Mijnwerkerswoning (en het onlangs geopende kindermuseum) hoe het mijnwerkersgezin toen leefde : wat aten ze, hoe sliepen ze, hoe leerden en speelden de kinderen?? Was het in de goede oude tijd beter??

Onze gepassioneerde gidsen , bevoorrechte getuigen van een flinke brok steenkoolgeschiedenis, nemen jullie graag mee op hun tocht door het rijke verleden van het museum van de mijnwerkerswoning.

Ook de mijnkathedraal met zijn imposante 54 m hoge toren en waarvan de glasramen zijn geïnspireerd op die van de kathedraal van Chartres, wordt op Open Monumentendag opengesteld voor het publiek.

Museum van de mijnwerkerswoning :
(gratis) te bezichtigen op zondag 11 september 2022 van 14u tot 18u.
Sint-Barbarakerk :
(gratis) rondleidingen op zondag 11 september 2022 om 13u – 15u – 17u; vertrek aan het monument van de putmannen.